Ondernemers staan tijdens de uitoefening van hun ondernemingsactiviteiten ten minste eenmaal voor een ingrijpende beslissing. Verkoop van het bedrijf, de aankoop van een bedrijf, emigratie, samenwerking met derden, het ingrijpend veranderen van de bedrijfsvoering en het doen van een omvangrijke investering om voorbeelden te noemen. Hierbij spelen vele – vaak ingewikkelde – aspecten. Aspecten waar vaak meerdere adviseurs voor bij elkaar moeten worden gebracht. In de praktijk blijkt dat het een lastig proces kan zijn om de materie waarvoor de verschillende adviseurs staan, met elkaar in één lijn te brengen. De oorzaak daarvan ligt niet in het feit dat de verscheidene adviseurs niet allen uiteindelijk hetzelfde belang voor ogen hebben. Allen werken voor en in het belang van de opdrachtgever! De spanningsboog wordt veroorzaakt door het element “tijd” en in samenhang daarmee het voldoen aan formaliteiten en wettelijke regels.

Als belastingadviseur heb ik diverse keren meegemaakt dat ik pas bij een dossier wordt betrokken als de opdrachtgever al min of meer een overeenkomst heeft gesloten of wanneer een ondernemer op het punt staat een uitvoering te geven aan zijn plannen. Als belastingadviseur word je dan benaderd om de laatste oneffenheden – de heffing van belasting – weg te werken. Dat is vaak zeker mogelijk echter het voorkomen van de belastingheffing vraagt een goede voorbereiding en uitvoering. En voorbereiding plus uitvoering is tijd! En daar ligt nu de spanningsboog; die tijd is er vaak niet (meer)!

De ondernemer die zijn bedrijf wil verkopen en zijn eenmanszaak daarvoor wil omzetten in een bv om de winst onder het lage belastingtarief van de vennootschapsbelasting in plaats van onder het hogere tarief van de inkomstenbelasting te laten vallen, heeft daarvoor tijd nodig. Hetzelfde geldt voor de ondernemer die zijn bedrijf zonder fiscale gevolgen (“geruisloos”) wil overdragen aan zijn bedrijfsopvolger, een familielid of een derde. Zomaar twee voorbeelden maar er zijn er natuurlijk tientallen te bedenken.

Daar waar de tijd ontbreekt om het gewenste doel te bereiken komt het voor dat de enige mogelijkheid die voor de belastingadviseur nog overblijft om de gewenste structuur tot stand te brengen om belastingheffing te voorkomen, is het op de rem trappen. De uitvoering stilleggen of op zijn minst vertragen. Iets wat zowel de opdrachtgever als de al bij het dossier betrokken adviseur (bijv. de makelaar en/of de accountant) liever niet heeft. Vanuit hun oogpunt gezien begrijpelijk, zij willen graag de kogel door de kerk hebben en het dossier waaraan zij al zoveel tijd aan hebben besteed, afronden.

Hoe ga je als belastingadviseur daar nu mee om? Natuurlijk wil je de eer van de creatieve beroepsgroep hoog houden maar als belastingadviseur heb je wel te maken met de beroepsregels van de organisatie waaraan je verbonden bent (RB of NOB), met de interne werkinstructies van de organisatie waaraan je als partner of als werknemer bent verbonden en last but not least met het feit dat de wetgever de belastingadviseur meer en meer verantwoordelijk maakt voor de juiste wijze van belastingheffing. De praktijk kent al voorbeelden waarbij de belastingadviseur – naast de belastingplichtige – als medepleger verantwoordelijk is gesteld voor het feit dat de belastingheffing niet op de juiste wijze heeft plaatsgevonden.

Dit betekent dat de belastingadviseur gewoon niet altijd mee kan gaan met de wensen van “anderen”. Hij heeft zijn eigen beroepsverantwoordelijkheid maar ook zijn eigen belang.

Voorkomen is beter dan genezen. De oplossingen zijn op papier natuurlijk makkelijk aan te dragen. Zorg bijvoorbeeld als belastingadviseur dat je bovenop jouw klant zit zodat je weet wat er bij hem speelt. Maar wat als de klant nog helemaal geen klant was en je juist in het kader van de uitvoering van de plannen om advies wordt gevraagd? Werk aan een goede relatie met de accountant en/of makelaar zodat zij jou op tijd gaan inschakelen. Maar ja hoe krijg je elke accountant, makelaar of welke adviseur ook in jouw netwerk? Ze zullen dan steeds ervaren dat een tijdig ingeschakelde belastingadviseur geen sta in de weg is, maar een medestander!